2000 jaar oude objecten zorgen voor magie in het Gallo-Romeins Museum

8 april 2024

Bezoekers van het Gallo-Romeins Museum kunnen zich voortaan verwonderen over twee heel bijzondere objecten: een loden vervloekingsplaatje en een fragment van een dodecaëder, beide ‘magische’ voorwerpen uit de Romeinse tijd.

In 2016 vonden archeologen aan het Tongerse Regulierenplein een intact vervloekingsplaatje. Het stuk is uniek in België. Met zo’n vervloekingstablet probeerde men ongeluk over iemand uit te spreken. In dit geval was de geviseerde een zekere Gaius Iulius Viator, zoon van Ingenua. Dat blijkt uit de inscriptie die onderaan op het object werd gekrast.
Het plaatje werd voor het eerst tentoongesteld in de tijdelijke tentoonstelling ‘Oog in oog met de Romeinen’ (2021). De afgelopen jaren werd het stuk verder onderzocht, maar vanaf nu is het te zien in de permanente tentoonstelling.

Het tweede object is een fragment van een dodecaëder. Het stuk werd in 2021 gevonden in Overrepen (Tongeren) door een metaaldetectorist, die het vorig jaar aan het museum schonk. Over de functie en betekenis van zo’n dodecaëder circuleren heel wat hypothesen. Een zienswijze die door specialisten naar voren geschoven wordt, is dat het gebruik ervan zich situeerde in de magisch-religieuze sfeer. Waarschijnlijk schreef men aan een dodecaëder bijzondere krachten toe en verkreeg de bezitter ervan zo religieuze macht en prestige.

Tot voor kort had het Gallo-Romeins Museum slechts één – nagenoeg volledige – dodecaëder in zijn collectie. Dat exemplaar werd in 1939 net buiten de Romeinse omwalling in Tongeren gevonden. Beide stukken zijn vanaf nu te zien in dezelfde vitrine.

Schepen van Cultuur An Christiaens: “We zijn blij dat we deze fascinerende objecten aan de collectie van het Gallo-Romeins Museum konden toevoegen en tonen ze nu graag aan het publiek. Beide stukken zijn uniek voor België.”

Burgemeester Patrick Dewael: “Over de betekenis van beide voorwerpen is het laatste woord nog niet gezegd. Het verre verleden blijft tot op zekere hoogte een mysterie. Maar dat is net wat het Gallo-Romeins Museum zo boeiend maakt.”