Keltische elitegraven in Limburg: nieuw onderzoek

In onze permanente tentoonstelling tonen we vondsten uit drie rijke Keltische elitegraven in Wijshagen, in de gemeente Oudsbergen. Het gaat om bronzen vaatwerk: twee situlae (bronzen, emmervormige recipiënten) en een cista a cordoni (een ‘geribde’ emmer). Ook het ruitertuig dat bij die laatste is aangetroffen is te zien.

We ontdekten de voorwerpen tijdens opgravingen in 1986 en 1987. Vanaf 1991 publiceerden we de belangrijkste en vooral de best bewaarde vondsten. Ze zijn in de 5de eeuw v.Chr. vervaardigd in het kerngebied van de Kelten: Ticino (Noord-Italië/Zuid-Zwitserland), de Duitse Moezelstreek en Hünsruck-Eifel en waarschijnlijk ook de Franse regio Champagne-Marne. Het zijn getuigen van de intense relaties die de lokale elite uit de Noord-Limburgse regio met de Kelten onderhield.

Een nieuwe vondst van een Keltisch elitegraf in de Nederlandse gemeente Heumen (provincie Gelderland) in 2018 vormde de aanzet voor een grootschalig onderzoek naar de Keltische elitegraven uit de vroege La Tène-periode in de Lage Landen. De grote equipe van specialisten stond onder leiding van Nico Roijmans (Vrije Universiteit Amsterdam).

Samen met Luc Van Impe onderzochten wij de graven van Wijshagen. In 2021-2022 bestudeerden we de kleinere, vaak op de brandstapel verbrande en beschadigde vondsten uit die graven. Restauratie- en conservatiebureau Restaura in Heerlen behandelde en fotografeerde de stukken en nam röntgenfoto’s. De Rijksdienst Cultureel Erfgoed Nederland voerde XRF-analyses uit. Naast de reeds gepubliceerde vondsten blijken de graven van Wijshagen onder andere ook een bronzen halssieraad, een armband, wapenelementen en ook wagenonderdelen te bevatten. Erwin Meylemans (agentschap Onroerend Erfgoed) bood ondersteuning bij het onderzoek naar de regionale context.

De publicatie over de Keltische elitegraven, met een hoofdstuk over Wijshagen, verschijnt in de loop van 2024.