Lezingen Spraakwater

In onze lezingenreeks ‘Spraakwater’ komen elk jaar boeiende thema’s uit de internationale archeologie en klassieke geschiedenis aan bod. Van heel wat lezingen maakten we opnames. Zo kan je ze bekijken waar en wanneer je wil.

Voorbije lezing

Spraakwater – Wat antieke verhalen over ons zeggen…

Lezing Spraakwater Doolhoven of rechte lijnen? Wat antieke verhalen over ons zeggen Lezing Spraakwater Doolhoven of rechte lijnen? Wat antieke verhalen over ons zeggen
De mens heeft altijd al verhalen verzonnen om grip te krijgen op de werkelijkheid. Prof. em. David Rijser voert ons terug naar de klassieke oudheid, een periode met zogenaamde ‘westerse’ en ‘oosterse’ verhaaltypes.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Keltisch elites in de Lage Landen

Foto van vondsten grafveld van Wijshagen Foto van vondsten grafveld van Wijshagen
Prof. em. Nico Roymans komt met nieuwe inzichten over hoe vooraanstaanden in onze regio leefden in de tijd van de Kelten. Samen met een team van wetenschappers nam hij de zogenaamde ‘Keltische elitegraven’ – waaronder die uit Wijshagen – opnieuw onder de loep.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – De Kleine Netevallei in het verre verleden

Spraakwater lezing De Kleine Netevallei Bodemstalen Spraakwater lezing De Kleine Netevallei Bodemstalen
Dr. Annelies Storme legt uit hoe we de landschappen uit het verre verleden kunnen reconstrueren via tekeningen. Ze focust op de vallei van de Kleine Nete. Wat weten we uit onderzoek? Wat is en blijft giswerk?

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Het Stonehenge van Nederland

Spraakwaterlezing Cristian van der Linde Spraakwaterlezing Cristian van der Linde
Archeoloog Cristian van der Linde neemt je mee naar 2000 v.Chr. In Tiel aan de Rijn woonde toen een gemeenschap die haar doden begroef onder grafheuvels. Een van die grafheuvels werd als zonne-observatorium gebruikt.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Op zoek naar de wortels van onze taal

Spraakwaterlezing Alwin Kloekhorst Spraakwaterlezing Alwin Kloekhorst
Dr. Alwin Kloekhorst brengt een boeiende lezing over de wortels van het Nederlands. In 90 minuten scheert hij over meer dan 6000 jaar (taal)geschiedenis.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Slavernij bij de oude Grieken en Romeinen

Spraakwaterlezing - Inger Kuin Spraakwaterlezing - Inger Kuin
Wie een eerlijk beeld van de oudheid wil schetsen, ontmoet er ook duistere kanten. In deze lezing gaat prof. Inger Kuin in op de vraag hoe er over slavernij werd gedacht in de oudheid.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – De oudheid in kleur

Reconstructie van een beeld van een boogschutter uit het fronton van een tempel voor de godin Aphaia (Aegina, Griekenland, ca. 480 v.Chr.) © Liebieghaus Skulpturensammlung, Frankfurt am Main Reconstructie van een beeld van een boogschutter uit het fronton van een tempel voor de godin Aphaia (Aegina, Griekenland, ca. 480 v.Chr.) © Liebieghaus Skulpturensammlung, Frankfurt am Main
Tijdens deze Spraakwaterlezing vertelt dr. Sam Cleymans je alles over het hoe, wat en waarom van beschilderde antieke standbeelden.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – The Roman invasion of Scotland

Prof. em. David J. Breeze The Roman Invasion of Scotland: the Battle of Mons Graupius Prof. em. David J. Breeze The Roman Invasion of Scotland: the Battle of Mons Graupius
Prof. em. David J. Breeze is een wereldautoriteit in de kennis van het Romeinse leger. Tijdens deze boeiende lezing vertelt hij over de Romeinse verovering van Schotland (slag bij Mons Graupius).

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Hannibal in de Alpen: de eeuwige zoektocht

Hannibal in de Alpen. Beeld: José Luiz Bernardes Ribeiro/CC BY-SA 4.0 Hannibal in de Alpen. Beeld: José Luiz Bernardes Ribeiro/CC BY-SA 4.0
Waar stak Hannibal in 218 v.Chr. precies de Alpen over met zijn olifanten en zijn Carthaagse leger? Welk traject volgde hij? Historicus en auteur Jona Lendering gebruikt een hoeveelheid aan bronnen in zijn zoektocht naar antwoorden: van antieke teksten en klimaatreconstructies tot zelfs darmflora bij zoogdieren.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Romeins Heerlen: Veel meer dan een stad met een bad

Foto auditorium in het Gallo-Romeins Museum Foto auditorium in het Gallo-Romeins Museum
Je bezocht het Romeinse Heerlen misschien al, dat sinds zowat 1850 aan het licht kwam. In het Thermenmuseum ontdek je ook het openbare badhuis. Conservator Karen Jeneson onderzocht met een heel team de badhuisvondsten én het terrein bij het complex. Meteen moeten we ons beeld van Romeins Heerlen ferm bijstellen.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – De ‘schurk’ Catilina

Catilina: is dat niet de senator die een gewelddadige samenzwering tegen Rome opzette? Dát we hem zo kennen, komt vooral door de knappe retoriek van zijn gezworen vijand Cicero. Maar wat zegt de geschiedenis écht? Wat wilde Catilina bereiken? En vallen daar voor ons politieke lessen uit te trekken?

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Plagues in the Roman Empire

Beeld plagues of the Roman Empire Beeld plagues of the Roman Empire
Prof. dr. Kyle Harper (University of Oklahoma) publiceerde baanbrekend werk over hoe virussen en bacteriën het verloop van onze geschiedenis mee bepaalden. Ook de val van het Romeinse Rijk bekijkt hij in dat perspectief. De COVID-19-pandemie maakt zijn inzichten brandend actueel.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Stenen werktuigen

GRM 9442 Houweel in silex GRM 9442 Houweel in silex
Wat vertellen oeroude stenen werktuigen ons over het leven van en de verschillen tussen neanderthalers en moderne prehistorische mensen? Microscopisch en experimenteel onderzoek helpen om de puzzelstukjes in elkaar te laten vallen.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Welkom in het antropoceen

Spraakwater - Welkom in het antropoceen Spraakwater - Welkom in het antropoceen
Wat gebeurt er nadat de mens verdwenen is? Laten we genoeg geologische sporen na om een echt tijdvak naar ons te noemen? Ontdek het in deze fascinerende lezing over de gevolgen van de menselijke aanwezigheid voor de aarde.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – De diversiteit van het eerste Christendom

Spraakwater - Diversiteit van het eerste christendom Spraakwater - Diversiteit van het eerste christendom
Hoe leefden de eerste groepen christenen? Wat geloofden zij, en hoe werd hun geloofsbeleving beïnvloed door de andere religieuze stromingen van die tijd? Dat en nog veel meer kom je te weten in deze interessante lezing!

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Ongelijkheid van oudheid tot heden

L'abri de la Madeleine in de Dordogne L'abri de la Madeleine in de Dordogne
Het probleem van ongelijkheid staat hoog op de agenda van opiniemakers en politici. Naar het verleden kijken kan helpen om onze blik te verruimen.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Migratie en barbaren in het Laat-Romeinse Noord Gallië

Foto auditorium in het Gallo-Romeins Museum Foto auditorium in het Gallo-Romeins Museum
Een populair beeld van het einde van het West-Romeinse Rijk: barbaarse horden die in de 5de eeuw plunderend de Rijn oversteken. Maar Germaanse volkeren leven dan al eeuwen in het rijk als soldaat, huurling, boer, slaaf, legerleider of politicus. Recent archeologisch onderzoek nuanceert het beeld van massamigraties en werpt nieuw licht op migratie in de laatste Romeinse fase.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Romeinse wijnbouw

Romeinse mozaïek uit het huis van Julia Felix in Pompeii Romeinse mozaïek uit het huis van Julia Felix in Pompeii
Romeinse wijnbouw, wat moeten we ons daarbij voorstellen? En is er een link met onze wijncultuur? Je leert het in deze lezing van Spraakwater!

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Romeinse grenzen

Impressie van het Romeinse castellum Nigrum Pullum in Zwammerdam. In de verte de vicus, het kampdorp. Links de Rijn. Stevie Heru, Xinas Impressie van het Romeinse castellum Nigrum Pullum in Zwammerdam. In de verte de vicus, het kampdorp. Links de Rijn. Stevie Heru, Xinas
Grenzen in de Romeinse tijd, hoe werkte dat? Leer meer tijdens deze lezing van Spraakwater van het Gallo-Romeins Museum!

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Julius Caesar in Brittannië

Litho van Caesar's eerste invasie van Britannia Litho van Caesar's eerste invasie van Britannia
Leer meer over de impact van de invasie van Julius Caesar in Brittannië in deze Engelstalige lezing van Spraakwater.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Merovingische tijd

Saint-Remi doopt Clovis, ivoren bindplaat uit het Musée de Picardie in Amiens Saint-Remi doopt Clovis, ivoren bindplaat uit het Musée de Picardie in Amiens
Leer meer over de de Kempen en Noord-Gallië in de Merovingische tijd met deze lezing van Spraakwater van het Gallo-Romeins Museum.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Doggerland

Doggerland bizonjagers - illustratie: Kelvin Wilson - Bron: Rijksmuseum van Oudheden, Leiden Doggerland bizonjagers - illustratie: Kelvin Wilson - Bron: Rijksmuseum van Oudheden, Leiden
Maak een tijdreis van honderdduizenden jaren naar het verdronken Doggerland met deze boeiende Spraakwater-lezing van het Gallo-Romeins Museum.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Dendrochronologie

Boor om boomstalen te nemen voor dendrochronologie Boor om boomstalen te nemen voor dendrochronologie
Ontdek in deze Spraakwater-lezing hoe dendrochronologie ons meer kan leren over de klimaatgeschiedenis van de aarde.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Romeinse identiteit

Mozaïekvloer uit Dougga (3de eeuw) Mozaïekvloer uit Dougga (3de eeuw)
In deze Spraakwater-lezing leer je meer over thema's als migratie, etnische identiteit en diversiteit binnen het Romeinse Rijk.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Nieuwste collectiestukken

Drie Romeine godenmedaillons van het Gallo-Romeins Museum Drie Romeine godenmedaillons van het Gallo-Romeins Museum
Conservators Guido Creemers en Else Hartoch lichten de nieuwste collectiestukken van het Gallo-Romeins Museum in deze Spraakwater-lezing toe.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – De eerste bewoners van Tongeren

Skeletten van drie vroege bewoners van Tongeren, te zien in het Gallo-Romeins Museum Skeletten van drie vroege bewoners van Tongeren, te zien in het Gallo-Romeins Museum
Waar kwamen de eerste bewoners van Romeins Tongeren eruit, en waar kwamen ze vandaan? Ontdek het in deze Spraakwater-lezing.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Tungrians and Batavians in Vindolanda

Luchtbeeld van het castrum en de vicus van Vindolanda Luchtbeeld van het castrum en de vicus van Vindolanda
Ontdek het verhaal van de Tungri en de Batavi in het Romeinse fort Vindolanda dankzij deze Engelstalige Spraakwater-lezing.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – legioenskamp Valkenburg

Satellietbeeld Romeinse Limes Nederland / Olav Odé Satellietbeeld Romeinse Limes Nederland / Olav Odé
Tijdens deze Spraakwater-lezing leer je meer over de spectaculaire vondst van een Romeins legioenskamp bij Valkenburg.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – Vorstengraf van Oss

Objecten uit het Vorstengraf van Oss Objecten uit het Vorstengraf van Oss
Ontdek de nieuwste inzichten over het rijke Vorstengraf van Oss in deze Spraakwater-lezing van het Gallo-Romeins Museum.

> lees meer

Voorbije lezing

Spraakwater – vroegmiddeleeuws Tongeren

Blokboekprent met een scène uit de legende van Sint-Servaas in het Blokboek van Sint Servaas uit circa 1460 Blokboekprent met een scène uit de legende van Sint-Servaas in het Blokboek van Sint Servaas uit circa 1460
Stadsarchivaris Steven Vandewal vertelt je meer over de geschiedenis van vroegmiddeleeuws Tongeren in deze Spraakwaterlezing.

> lees meer